Winteruur, maar niet voor Russische koeien

Het winteruur wordt door jongeren vertaald als een uur langer slapen. Maar er zit meer achter de uurwissel dan je denkt. Wist je bijvoorbeeld dat Rusland het zomer- en winteruur afschafte omdat de koeien verward raakten?

Zomer- en winteruur werden lang geleden al voorgesteld door Benjamin Franklin, die in 1784 als grap een anonieme brief naar de redactie van Journal of Paris schreef, of de Brit William Willett die niet genoeg macht had om de Britse regering zijn Waste of Daylight te laten uitvoeren. Maar het was de Duitse regering die tijdens de Eerste Wereldoorlog het zomeruur voor de eerste keer toepaste.

Andere landen volgden na de oliecrisis in 1973, want het zomeruur betekende dat er kon bezuinigd worden op elektriciteit en stookolie, omdat je niet in het donker hoefde op te staan en het ook ’s avonds langer klaar bleef. België voerde het zomeruur in in 1976.

Uitzonderingen op de regel

Niet alle landen hebben er baat bij zomer- en winteruur te gebruiken, vooral in landen waar het aantal zonne-uren niet zo veel verschil maakt per seizoen. Landen op het andere halfrond doen dan weer het tegenovergestelde. Zetten we in Europa de klok vooruit, dan gaat die in Australië een uur achteruit.

Hieronder een kaart om het wat visueler te maken.

En dan zijn er natuurlijk ook de rare gevallen:

Toenmalig president Medvedev schafte in 2011 het uurverschil in Rusland af. Hij vond het een te groot gedoe en gebruikte ook als argument dat koeien verward raakten omdat ze een uur later gemolken werden.

Ook in Brazilië doen ze graag gek, want daar maakt niet het hele land gebruik van zomer-en winteruur. Dat levert waarschijnlijk leuke scenario’s op voor zakenmensen die meetings willen vastleggen.

België kan niet achterblijven. Wij verzetten onze klok braafjes tweemaal per jaar, en cardioloog Jean-Marie Bergen beweert zelfs dat we de week na het overschakelen naar wintertijd 5% minder kans hebben om een hartinfarct te krijgen. Helaas heb je als voetganger dan net meer kans om een ongeluk te krijgen.